Οι άφθες στο στόμα είναι μικρές, επώδυνες ελκώσεις (πληγές) που εμφανίζονται στη στοματική κοιλότητα, προκαλώντας δυσφορία και επηρεάζοντας την ποιότητα ζωής των ασθενών. Αν και οι ακριβείς αιτίες τους δεν είναι πλήρως κατανοητές, η παθοφυσιολογία τους εμπλέκει πολλούς παράγοντες, όπως η ανοσολογική απόκριση, οι γενετικές προδιαθέσεις, η διατροφή και οι περιβαλλοντικοί παράγοντες.
Οι άφθες στο στόμα συχνά σχετίζονται με διαταραχές του ανοσοποιητικού συστήματος. Η δυσλειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη ευαισθησία της βλεννογόνου του στόματος, προκαλώντας φλεγμονώδη αντίδραση. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι άφθες μπορεί να είναι το αποτέλεσμα αυτοάνοσων νοσημάτων, όπως το σύνδρομο Behçet*, όπου το σώμα επιτίθεται στα δικά του κύτταρα.
Υπάρχουν ενδείξεις ότι η γενετική προδιάθεση παίζει σημαντικό ρόλο στην εμφάνιση των άφθων. Έρευνες έχουν δείξει ότι η εμφάνιση άφθων είναι πιο συχνή σε άτομα με οικογενειακό ιστορικό της πάθησης. Συγκεκριμένα γονίδια που εμπλέκονται στην ανοσολογική απόκριση και την επουλωτική διαδικασία του βλεννογόνου έχουν συνδεθεί με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης άφθων.
Η διατροφή μπορεί επίσης να επηρεάσει την εμφάνιση των άφθων στο στόμα. Έλλειψη βασικών θρεπτικών συστατικών, όπως η βιταμίνη B12, το φολικό οξύ, ο σίδηρος και ο ψευδάργυρος, έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης άφθων. Επιπλέον, η κατανάλωση συγκεκριμένων τροφών, όπως τα όξινα φρούτα, οι ξηροί καρποί και η σοκολάτα, μπορεί να ερεθίσει τη στοματική βλεννογόνο και να προκαλέσει την εμφάνιση άφθων σε ευαίσθητα άτομα.
Οι περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορούν επίσης να επηρεάσουν την εμφάνιση των άφθων. Το άγχος, η κόπωση και οι τραυματισμοί της στοματικής κοιλότητας, όπως τα δαγκώματα της γλώσσας ή τα τραύματα από οδοντιατρικά εργαλεία, είναι συχνές αιτίες. Επίσης, η χρήση οδοντόπαστας που περιέχει θειϊκό λαυρύλιο (SLS) έχει συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης άφθων, πιθανώς λόγω της ερεθιστικής της δράσης στη στοματική βλεννογόνο.
Αν και οι άφθες δεν θεωρούνται λοιμώδης νόσος, υπάρχει σύνδεση με συγκεκριμένους ιούς και βακτήρια. Ο ιός του απλού έρπητα (HSV) και το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (H. pylori) έχουν συνδεθεί με την εμφάνιση άφθων σε ορισμένες περιπτώσεις. Εντούτοις, η ακριβής αιτιολογική σχέση μεταξύ αυτών των λοιμώξεων και των άφθων παραμένει ασαφής και απαιτεί περαιτέρω έρευνα.
Οι άφθες στο στόμα αποτελούν ένα σύνθετο και πολυπαραγοντικό φαινόμενο, με την εμφάνισή τους να επηρεάζεται από ανοσολογικούς, γενετικούς, διατροφικούς, περιβαλλοντικούς και λοιμώδεις παράγοντες. Η κατανόηση της αιτιολογίας τους είναι κρίσιμη για την ανάπτυξη αποτελεσματικών θεραπειών και την πρόληψη της εμφάνισης τους.
Για την αντιμετώπιση των άφθων, είναι σημαντικό να υιοθετούνται καλές πρακτικές στοματικής υγιεινής, να αποφεύγονται οι ερεθιστικοί παράγοντες και να διασφαλίζεται η επαρκής λήψη των απαραίτητων θρεπτικών συστατικών. Σε περιπτώσεις συχνών ή σοβαρών άφθων, η συμβουλή του ιατρού είναι απαραίτητη για την εκτίμηση και την ενδεχόμενη θεραπευτική παρέμβαση.
Το OCTONION ORAL, ένα φυτικό στοματικό διάλυμα με 6 βότανα, όπως η μελαλεύκη, το θυμάρι, το φασκόμηλο, η αλθαία, το μύρο και ο ευκάλυπτος, μπορεί να αποτελέσει μια φυσική λύση για την ανακούφιση από τις άφθες, χωρίς χημικά πρόσθετα και παρενέργειες.